Vitiligo

Vitiligo: Przegląd

Vitiligo: Ta choroba skóry często występuje po obu stronach ciała, jak pokazano tutaj na kolanach.

Vitiligo (vit-uh-lie-go) powoduje utratę koloru skóry. Pojawiają się płaty jaśniejszej skóry. U niektórych osób pojawia się tylko kilka plam. Inni tracą znacznie więcej koloru skóry.

Vitiligo zwykle dotyka skóry, ale może rozwinąć się wszędzie tam, gdzie mamy pigment. Włosy mogą stać się białe. Niektórzy ludzie tracą kolor w jamie ustnej. Nawet oko może stracić część swojego koloru.

Vitiligo: Ta choroba skóry często pojawia się po obu stronach ciała, jak pokazano tutaj na kolanach.

Vitiligo nie jest zaraźliwa. Nie zagraża życiu. Jednak bielactwo może mieć wpływ na życie. U niektórych osób pojawia się niska samoocena. Mogą nie chcieć już spotykać się z przyjaciółmi lub popaść w poważną depresję. Większość ludzi ma bielactwo przez całe życie, dlatego ważne jest, aby opracować strategie radzenia sobie z nim.

Strategią, która pomaga wielu osobom, jest zdobywanie wiedzy na temat bielactwa. Inną pomocną strategią jest nawiązywanie kontaktów z innymi osobami cierpiącymi na bielactwo.

Zdjęcie wykorzystane za zgodą American Academy of Dermatology National Library of Dermatologic Teaching Slides.

Piśmiennictwo:
Gawkrodger DJ, Ormerod AD, Shaw L et al. Guideline for the diagnosis and management of vitiligo. Br J Dermatol 2008; 159: 1051-76
.Nicolaidou E, Antoniou C, Stratigos A et al. Narrowband ultraviolet B phototherapy and 308-nm excimer laser in the treatment of vitiligo: a review. J Am Acad Dermatol 2009; 60: 470-7.
Whitton ME, Ashcroft DM, Gonzalez U. Therapeutic interventions for vitiligo. J Am Acad Dermatol 2008; 59: 713-7.

Vitiligo: Często bielactwo występuje na dłoniach.

Vitiligo: Oznaki i objawy

Bielactwo powoduje utratę koloru. Twój dermatolog może to nazwać "utratą pigmentu" lub "depigmentacją". Możemy stracić pigment w dowolnym miejscu na naszym ciele, w tym na:

• Skóra.
• Włosy (skóra głowy, brwi, rzęsy, broda).
• Wnętrze jamy ustnej.
• Narządów płciowych.

Większość osób, które zachorowały na bielactwo, traci kolor na skórze. Skóra dotknięta chorobą może się rozjaśnić lub stać się całkowicie biała. U wielu osób nie występują żadne inne oznaki ani objawy; czują się oni zdrowi.

Bielactwo może postępować: Z czasem niektórzy ludzie zauważają, że ich bielactwo obejmuje duży obszar.

Kilka osób twierdzi, że skóra dotknięta bielactwem swędzi lub jest bolesna.

Życie z bielactwem może powodować inne objawy, takie jak niska samoocena i depresja, z którą trudno się uporać. Może się to zdarzyć niezależnie od stopnia utraty koloru czy rodzaju bielactwa.

Bielactwo ma typy i podtypy

Jeśli zdiagnozowano u Ciebie bielactwo, dermatolog może powiedzieć Ci, jaki masz typ i podtyp.

Typy: Obecnie większość lekarzy rozpoznaje dwa typy:

Rodzaje bielactwa: Dziecko po lewej stronie ma najczęstszy typ bielactwa - bielactwo niesegmentalne. Dziecko po prawej stronie ma bielactwo segmentowe.

Podtypy: Podtyp mówi o tym, w jakim stopniu bielactwo występuje na ciele. Istnieją następujące podtypy bielactwa:

• Zlokalizowane: Pojawia się jedna lub kilka plamek lub łatek, ale są one ograniczone do jednego lub kilku obszarów ciała.
• Uogólniona: U większości ludzi występuje ten podtyp, który powoduje rozproszone plamy na ciele.
• Uniwersalny: Zanika większość pigmentu. Występuje rzadko.

Nie można przewidzieć, jak dużo koloru dana osoba straci. Utrata koloru może pozostać niezmieniona przez lata. U niektórych osób plamy powiększają się i pojawiają się nowe. W rzadkich przypadkach skóra odzyskuje utracony kolor.

Ilustracje 1, 2 i 3 wykorzystane za zgodą American Academy of Dermatology National Library of Dermatologic Teaching Slides.
Obrazek 4 wykorzystano za zgodą Journal of the American Academy of Dermatology. (J Am Acad Dermatol 2010; 62:945-9)

Piśmiennictwo:
Halder RM, Taliaferro SJ. "Vitiligo." In: Wolff K, Goldsmith LA, Katz SI, et al. editors. Fitzpatrick's Dermatology in General Medicine, 7th ed. United States of America, McGraw Hill Medical; 2008. p.616-21
.Mazereeuw-Hautier J, Bezio S, Mahe E et al. "Segmental and nonsegmental childhood vitiligo has distinct clinical characteristics: a prospective observational study." J Am Acad Dermatol; 62: 945-9.
Ortonne JP, "Vitiligo and Other Disorders of Hypopigmentation." In: Bolognia JL, Jorizzo JL, Rapini RP, et al. editors. Dermatology, 2nd ed. Spain, Mosby Elsevier; 2008. s. 913-20.

Bielactwo może dotyczyć włosów: Białe włosy w okolicy części ciała tego 22-letniego mężczyzny są spowodowane bielactwem.

Vitiligo: Kto choruje i przyczyny

Kto choruje na bielactwo?

Na bielactwo chorują miliony ludzi na całym świecie. Prawie połowa z nich zapada na nią przed ukończeniem 21 roku życia. Większość z nich będzie miała bielactwo do końca życia. Bardzo rzadko zdarza się, by bielactwo zniknęło.

Bielactwo występuje mniej więcej w tym samym stopniu u ludzi wszystkich kolorów skóry i ras. Około połowa osób, które zachorowały na bielactwo, to mężczyźni, a połowa to kobiety.

Ryzyko zachorowania na bielactwo wzrasta, jeśli dana osoba ma:

• Bliskiego krewnego, który ma bielactwo.
• Chorobę autoimmunologiczną, zwłaszcza chorobę Hashimoto (choroba tarczycy) lub łysienie plackowate (powoduje utratę włosów).

Co powoduje bielactwo?

Bielactwo rozwija się, gdy obumierają komórki zwane melanocytami (meh-lan-o-sites). Komórki te nadają naszej skórze i włosom kolor.

Naukowcy nie do końca rozumieją, dlaczego te komórki obumierają. Jeden z typów bielactwa, bielactwo niesegmentowe, może być chorobą autoimmunologiczną. Choroba autoimmunologiczna rozwija się, gdy organizm uznaje jakąś część siebie za obcą. Jeśli organizm uzna te komórki za obce, zaatakuje je i zabije.

Badania sugerują, że inny rodzaj bielactwa, bielactwo segmentowe, ma inną przyczynę. Wydaje się, że ten typ bielactwa rozwija się, gdy coś w układzie nerwowym organizmu nie działa prawidłowo.

Piśmiennictwo:
Gawkrodger DJ, Ormerod AD, Shaw L et al. Guideline for the diagnosis and management of vitiligo. Br J Dermatol 2008; 159: 1051-76
.Halder RM. "Vitiligo." Forum prezentowane na 2011 American Academy of Dermatology Annual Meeting: New Orleans. February 2011.
Mazereeuw-Hautier J, Bezio S, Mahe E et al. Segmental and nonsegmental childhood vitiligo has distinct clinical characteristics: a prospective observational study
.
J Am Acad Dermatol; 62: 945-9.

Vitiligo: Diagnoza i leczenie

Jak dermatolodzy diagnozują bielactwo?

Jeśli dermatolog podejrzewa, że pacjent ma bielactwo, powinien:

• Zapozna się z historią choroby i może zadać szczegółowe pytania, np. czy ktoś w Twojej rodzinie ma bielactwo.
• Przeprowadzi badanie fizykalne, dokładnie oglądając zmienioną chorobowo skórę.

Może być również konieczne wykonanie badania krwi w celu sprawdzenia stanu tarczycy. Osoby cierpiące na bielactwo często cierpią na autoimmunologiczną chorobę tarczycy. Badanie krwi wykaże, czy Twoja tarczyca jest zdrowa. Jeśli masz chorobę tarczycy, leczenie może skutecznie ją kontrolować.

Jak dermatolodzy leczą bielactwo?

Jeśli cierpisz na bielactwo, powinieneś omówić z dermatologiem możliwości leczenia. Istnieje wiele opcji leczenia. Celem większości zabiegów jest przywrócenie utraconego koloru skóry.

Poniżej podajemy kilka najważniejszych faktów na temat możliwości leczenia, które pomogą Ci rozpocząć rozmowę z dermatologiem. Rodzaj leczenia, który będzie dla Ciebie najlepszy, zależy od Twoich preferencji, ogólnego stanu zdrowia, wieku i miejsca występowania bielactwa na Twoim ciele. Niektórzy ludzie decydują się nie leczyć bielactwa.

1. Brak leczenia (stosowanie kosmetyków, aby dodać utracony kolor):

• Kosmetyki obejmują makijaż, samoopalacz i barwnik do skóry.
• To bezpieczny sposób, by bielactwo stało się mniej widoczne.
• Często zalecany dla dzieci, ponieważ pozwala uniknąć ewentualnych efektów ubocznych leków.
• Wady: Konieczność wielokrotnego stosowania, czasochłonność, potrzeba praktyki, aby uzyskać naturalnie wyglądający efekt.

2. Leki nakładane na skórę:

• Kilka różnych leków stosowanych miejscowo (nakładanych na skórę) może spowodować repigmentację skóry.
• Przepisywane na małe powierzchnie.
• Najczęściej przepisywanym lekiem jest silny lub bardzo silny miejscowy kortykosteroid. Około połowa (45%) pacjentów odzyskuje przynajmniej częściowo kolor skóry po 4 do 6 miesiącach.
• Miejscowy kortykosteroid może być łączony z innym lekiem w celu poprawy wyników.
• Leki stosowane miejscowo działają najlepiej u osób o ciemnej pigmentacji skóry.
• Leki stosowane miejscowo są najskuteczniejsze na określonych obszarach ciała, takich jak twarz. Są one najmniej skuteczne na dłoniach i stopach.
• Nie wszystkie leki miejscowe powinny być stosowane na twarzy.
• Wady: Leki te mogą wywoływać działania niepożądane, dlatego pacjenci muszą być uważnie monitorowani. Możliwym poważnym skutkiem ubocznym stosowania miejscowych kortykosteroidów przez rok lub dłużej jest zanik skóry. Oznacza to, że skóra staje się papierowo cienka, bardzo sucha i delikatna.

3. Leczenie światłem:

• Wykorzystuje światło do repigmentacji skóry.
• Pacjent może siedzieć w skrzynce świetlnej lub być poddawany zabiegom laserem excimerowym.
• Light box stosuje się do leczenia rozległego bielactwa; laser stosuje się do leczenia małych obszarów.
• Najlepiej sprawdza się na twarzy; najmniejsza skuteczność na dłoniach i stopach.
• Skuteczne u wielu pacjentów; około 70 procent pacjentów widzi rezultaty przy użyciu lasera excimerowego.
• Rezultaty mogą zniknąć. U około połowy (44%) wyniki znikają w ciągu 1 roku od zaprzestania leczenia. Po 4 latach około 86 procent traci część koloru przywróconego w wyniku leczenia.
• U pacjentów z ciemną pigmentacją skóry po zabiegu mogą pojawić się obszary ciemniejszej skóry, ale leczona skóra zwykle pokrywa się z nieleczoną skórą w ciągu kilku miesięcy.
• Wymaga poświęcenia czasu. Pacjenci potrzebują od 2 do 3 zabiegów tygodniowo przez kilka tygodni.
• Może być łączony z innym leczeniem, takim jak miejscowe stosowanie kortykosteroidów.

4. Światłoterapia PUVA:

• Wykorzystuje światło UVA i lek zwany psoralenem w celu przywrócenia koloru skóry.
• Psoralen może być nakładany na skórę lub przyjmowany w postaci tabletek.
• Może leczyć bielactwo rozległe.
• Około 50% do 75% skuteczności w przywracaniu pigmentu na twarzy, tułowiu, ramionach i nogach.
• Nie jest zbyt skuteczna w przypadku dłoni i stóp.
• Czasochłonne, wymaga leczenia w szpitalu lub centrum PUVA dwa razy w tygodniu przez około 1 rok.
• Psoralen może wpływać na oczy, dlatego leczenie to wymaga badania wzroku przed rozpoczęciem leczenia i po jego zakończeniu.
• Aby zapobiec poważnym skutkom ubocznym, pacjenci muszą być starannie monitorowani.

5. Chirurgia:

• Może być opcją, gdy terapia światłem i leki stosowane na skórę nie przynoszą rezultatów.
• Dla dorosłych, u których bielactwo jest stabilne (nie zmienia się) od co najmniej 6 miesięcy.
• Nie dla dzieci.
• Nie dla osób, u których łatwo powstają blizny lub keloidy (blizny wyrastające ponad skórę).
• Dostępne są różne procedury chirurgiczne. Większość z nich polega na usunięciu nieuszkodzonej skóry lub komórek skóry i umieszczeniu ich tam, gdzie potrzebny jest pigment.
• Mogą być skuteczne u 90-95% pacjentów.
• Możliwe efekty uboczne to brak skuteczności, skóra przypominająca bruk i infekcje.

6. Leczenie niekonwencjonalne:

• Niektóre witaminy, minerały, aminokwasy i enzymy mogą przywrócić kolor skóry u osób z bielactwem.
• Większość z nich nie została przebadana, dlatego nie ma dowodów na poparcie tych metod leczenia ani wiedzy na temat możliwych skutków ubocznych.
• Ginkgo biloba, zioło, zostało przebadane w jednym z badań klinicznych. Wyniki tego badania wskazują, że zioło to może przywrócić kolor skóry i powstrzymać nasilanie się bielactwa.
• W badaniu z zastosowaniem miłorzębu japońskiego u 10 pacjentów, którym podawano miłorząb, nastąpił zauważalny lub całkowity powrót koloru skóry. U dwóch pacjentów przyjmujących placebo (niezawierające substancji czynnej) również nastąpił zauważalny lub całkowity powrót koloru skóry.
• Ponieważ niektórzy pacjenci przyjmujący placebo odzyskali kolor skóry, konieczne jest przeprowadzenie dalszych badań.

7. Depigmentacja:

• Zabieg ten usuwa resztki pigmentu ze skóry.
• Bardzo niewielu pacjentów decyduje się na ten zabieg.
• Usunięcie reszty pigmentu pozostawia osobę z całkowicie białą skórą.
• Może to być opcja dla osób dorosłych, u których pozostało niewiele pigmentu, a inne metody leczenia nie przyniosły rezultatu. Usunięcie pozostałego pigmentu może być skutecznym sposobem na uzyskanie jednego koloru skóry.
• Aby usunąć pozostały kolor, należy raz lub dwa razy dziennie nałożyć krem. Krem ten stopniowo usuwa kolor ze skóry.
• Depigmentacja może trwać od 1 do 4 lat.
• Po zakończeniu leczenia u niektórych osób na skórze pojawiają się plamy pigmentu powstałe w wyniku przebywania na słońcu. Aby pozbyć się tych plam, można użyć kremu, który usunął pozostały kolor skóry.

Rezultaty

Nie jest możliwe przewidzenie, jak pacjent zareaguje na leczenie. Należy pamiętać, że żadna metoda leczenia nie jest skuteczna u wszystkich. Wyniki mogą się różnić w zależności od części ciała. Często najlepsze wyniki daje połączenie dwóch lub więcej zabiegów.

Pytania i odpowiedzi dotyczące leczenia

P: Czy dziecko z bielactwem może być leczone?

O: Tak, ale niektóre zabiegi nie są odpowiednie dla dzieci. W przypadku dziecka można zastosować następujące metody:

• Leki nakładane na skórę.
• PUVA, w której stosuje się psoralen, nakładany na skórę. Terapia PUVA z użyciem tabletek psoralenu jest zwykle zalecana dopiero po 12 roku życia. Nawet wtedy należy starannie rozważyć ryzyko i korzyści wynikające z takiego leczenia.
• W przypadku dzieci z rozległym bielactwem dermatolog może zalecić naświetlanie wąskim pasmem promieni UVB.

P: Czy naukowcy poszukują bardziej skutecznych metod leczenia?

Tak. Badają oni geny związane z bielactwem. Naukowcy wierzą, że identyfikując wszystkie geny związane z bielactwem, dowiedzą się, co niszczy komórki, które nadają skórze jej kolor. Dzięki tej wiedzy powinno być możliwe opracowanie lepszych metod leczenia. Jednym z głównych celów tych badań jest opracowanie metody leczenia, która trwale powstrzyma utratę koloru skóry.

Piśmiennictwo:
Gawkrodger DJ, Ormerod AD, Shaw L et al. "Guideline for the diagnosis and management of vitiligo." Br J Dermatol 2008; 159: 1051-76
.Grimes PE, "Vitiligo." In: Kelly AP and Taylor SC, editors. Dermatology for Skin of Color, China, McGraw-Hill; 2009. s. 317-23.
Halder RM, Taliaferro SJ
.
"Vitiligo." In: Wolff K, Goldsmith LA, Katz SI, et al. editors. Fitzpatrick's Dermatology in General Medicine, 7th ed. United States of America, McGraw Hill Medical; 2008. s.616-21.
Linthorst Homan MW, Spuls PI, de Korte J et al. "The burden of vitiligo: patient characteristics associated with quality of life." J Am Acad Dermatol 2009; 61: 411-20.
Nicolaidou E, Antoniou C, Stratigos A et al. "Narrowband ultraviolet B phototherapy and 308-nm excimer laser in the treatment of vitiligo: a review
."
J Am Acad Dermatol 2009; 60: 470-7.
Ortonne JP, "Vitiligo and Other Disorders of Hypopigmentation." In: Bolognia JL, Jorizzo JL, Rapini RP, et al. editors. Dermatology, 2nd ed. Spain, Mosby Elsevier; 2008. p. 913-20.
Whitton ME, Ashcroft DM, Gonzalez U. "Therapeutic interventions for vitiligo." J Am Acad Dermatol 2008; 59: 713-7.

Vitiligo: Wskazówki dotyczące postępowania

Dermatolodzy dzielą się z pacjentami cierpiącymi na bielactwo następującymi wskazówkami.

Chroń swoją skórę przed słońcem

Każdy chory na bielactwo może odnieść korzyści z ochrony przeciwsłonecznej. Oto dlaczego:

• Skóra, która straciła swój kolor, bardzo łatwo ulega poparzeniom słonecznym.
• Silne oparzenie słoneczne może pogorszyć bielactwo.
• Jeśli masz jasną skórę, unikanie opalenizny zwykle sprawia, że bielactwo jest ledwo zauważalne.
• Jeśli zdecydowałeś się na leczenie bielactwa za pomocą depigmentacji, czyli usunięcia resztek koloru ze skóry, słońce może spowodować powstanie plam barwnikowych na Twojej skórze. W celu usunięcia tych plam barwnikowych konieczna będzie ponowna depigmentacja skóry.

Aby chronić skórę przed słońcem, dermatolodzy zalecają:

1. Stosuj krem z filtrem przeciwsłonecznym.

Codziennie nakładaj obficie krem z filtrem przeciwsłonecznym na skórę, która nie jest przykryta ubraniem. Używaj kremu z filtrem, który zapewnia:

• ochronę przed promieniowaniem UVA/UVB (na etykiecie może być napisane "szerokie spektrum")
• Współczynnik ochrony przeciwsłonecznej (SPF) 30 lub wyższy.
• Wodoodporność

2. Stosuj filtr przeciwsłoneczny codziennie.

Pamiętaj, aby nakładać go co najmniej 15 minut przed wyjściem na zewnątrz.

3. 3. Ponownie zastosuj krem z filtrem przeciwsłonecznym, gdy przebywasz na zewnątrz.

Jeśli będziesz przebywać na zewnątrz, pamiętaj o ponownym nałożeniu kremu z filtrem przeciwsłonecznym:

• Co 2 godziny, nawet w pochmurne dni.
• Po przebywaniu w wodzie lub spoceniu się.

4. Noś odzież, która chroni skórę przed słońcem.

Skóra przykryta ubraniem o wysokim SPF nie wymaga ochrony przeciwsłonecznej. Nie wszystkie ubrania mają wysoki współczynnik SPF. Dżinsowa koszula z długim rękawem ma SPF około 1700. Biały t-shirt ma tylko SPF 7, a zielony t-shirt ma około SPF 10.

Możesz zwiększyć SPF odzieży, dodając produkt, który zwiększa SPF odzieży podczas cyklu prania. Produkt ten dodaje się do pralki. Zwiększenie SPF wystarcza zwykle na około 20 prań.

5. Szukaj cienia.

Jest to szczególnie ważne, gdy Twój cień jest krótszy od Ciebie. Wtedy właśnie szkodliwe promienie słoneczne są najsilniejsze i istnieje prawdopodobieństwo poparzenia słonecznego.

Nie korzystaj z łóżek opalających i lamp słonecznych.

Nie są one bezpieczną alternatywą dla słońca. One także mogą poparzyć skórę, która utraciła pigment.

Jeśli chcesz nadać swojej skórze kolor, rozważ użycie kosmetyku.
Kosmetyki mogą bezpiecznie nadać skórze kolor, jeśli chcesz go nadać bez poddawania się zabiegowi. Kosmetyki, które mogą nadać skórze kolor, to samoopalacze, barwniki i kosmetyki do makijażu. Oto kilka wskazówek, które dermatolodzy oferują swoim pacjentom:

• Wybierz produkt odporny na działanie wody.
• Samoopalacze i barwniki utrzymują się dłużej niż makijaż.
• Barwniki najlepiej sprawdzają się w przypadku białych plam.
• Szukając samoopalacza, wybieraj produkt zawierający dihydroksyaceton.
• Przy odpowiedniej praktyce większość osób może uzyskać naturalny wygląd, stosując krem korygujący lub samoopalacz.

Nie rób tatuażu.

Wykonanie tatuażu może spowodować coś, co nazywamy Keobneryzacją lub zjawiskiem Koebnera. Oznacza to, że gdy zranisz skórę, co ma miejsce w przypadku tatuażu, po około 10-14 dniach może pojawić się nowa plama bielactwa.

Dowiedz się więcej o bielactwie.

Wiedza często poprawia jakość życia człowieka. Warto wiedzieć o możliwościach leczenia, aby wiedzieć, co jest możliwe. Dowiedzenie się więcej o bielactwie pomoże Ci zdecydować, co jest dla Ciebie odpowiednie. Możesz chcieć leczyć bielactwo, kamuflować je kosmetykami lub po prostu pozwolić mu żyć. Tylko Ty możesz zdecydować, co jest dla Ciebie odpowiednie.

Jeśli zdecydujesz się nie leczyć bielactwa, nadal ważne jest, abyś udał się do dermatologa w celu postawienia dokładnej diagnozy i przeprowadzenia badania fizykalnego. Bielactwo jest chorobą medyczną, a nie tylko problemem kosmetycznym.

Nawiązuj kontakty z innymi osobami cierpiącymi na bielactwo.

Emocjonalne aspekty posiadania bielactwa są często pomijane, ale są one prawdziwe. Jeśli dziecko ma bielactwo, inne dzieci mogą mu dokuczać i dokuczać. Ludzie mogą się gapić. Badania wykazują, że wiele osób z bielactwem ma obniżoną jakość życia.

Pomocne może być nawiązanie kontaktu z innymi osobami cierpiącymi na bielactwo. Poniżej znajdziesz linki do grup wsparcia:

Grupy wsparcia

Vitiligo Support
InternationalTablice
ogłoszeń
w większych miastach, lokalne grupy wsparcia, które spotykają się co miesiąc, dając Ci możliwość poznania innych osób żyjących z bielactwem oraz szansę na osobiste dzielenie się wsparciem i doświadczeniami.

Vitiligo
FriendsSpołeczność internetowa, w której osoby cierpiące na bielactwo, ich rodziny i przyjaciele mogą wymieniać się informacjami i pozostawać w kontakcie. Można tu spotkać ludzi z całego świata.

Vitiligo support groupDyskusje
i artykuły na stronie DailyStrength.

Dowiedz się więcej:

• Czy bielactwo jest stanem chorobowym?
• Dyskomfort związany z bielactwem ustępuje po zastosowaniu filtrów przeciwsłonecznych

Powiązane zasoby:

Amerykańska Fundacja Badań nad Vitiligo

Referencje:
American Academy of Dermatology. "Dermatolodzy zachęcają konsumentów do zwracania uwagi na ubrania przy wyborze letniej garderoby. News release issued May 2, 2005
.Halder RM. "Vitiligo. Forum przedstawione na dorocznym spotkaniu Amerykańskiej Akademii Dermatologii w 2011 roku: New Orleans. February 2011.
Linthorst Homan MW, Spuls PI, de Korte J et al. "The burden of vitiligo: patient characteristics associated with quality of life." J Am Acad Dermatol 2009; 61: 411-20

© 2019 American Academy of Dermatology. Wszelkie prawa zastrzeżone. Reprodukcja lub publikacja surowo zabroniona bez uprzedniej pisemnej zgody. Korzystanie z tych materiałów podlega informacjom prawnym i warunkom użytkowania dostępnym na stronie https://www.aad.org/about/legal.